Fosfatlama Nedir?
Fosfatlama nedir? Fosfatlama, demir ve çelik gibi metal malzemelere uygulanan asidik değerdeki kimyasal ile metalin reaksiyonu sonucunda ortaya çıkan kaplamaya fosfatlama denir. Fosfatlama işlemi genel olarak metalleri korozyondan koruma tedbirinin yanında yapılacak olan boyanın yada kaplamanın yüzeye daha iyi tutunması için metallerin yüzeyine daldırma, silme, spreyleme banyolarında ön işlem olarak uygulanır. Yapılan işlem, bir bileşenin seyreltik bir çözelti içerisine daldırılmasını içerir. İşlem sonrasında demir ya da çelik malzeme üzerinde mikroskobik fosfat kristalleri oluşur. Fosfat tabakası üzerinde yer alan kristaller, demir, çinko ve mangan içerir.
Fosfatlama işlemi genel olarak dökme demir, alaşımlı çelik ve karbon çelik içeren malzemelere uygulanır. Kaplama oluşturulurken fosforik asit içerisinde bir demir, çinko ya da manganez içeren fosfat tuzu katkılı çözeltiden yararlanılır. Çözeltinin, malzemenin alt tabakasına püskürtülmesi ya da alt tabakanın çözelti içine daldırılması metodu ile işlem yapılır.
Konu İle İlgili Ürünler
İlgili Ürünler
Fosforik asit ‘in içine demir ve çelik parçalarının yerleştirilmesi ile metaldeki hidronyum iyonları tükenir. Ayrıca PH yükselecek ve tuzun çözeltiden düşmesi sonucu çökelme meydana gelir. Oluşan metal ve asit reaksiyonu ile birlikte metal yüzeyinde demir fosfat tabakası oluşur. Bu işlemin genel olarak fosfat kaplama şeklinde adlandırılır. Fosfatlama işlemi nasıl yapılır?
Fosfatlama Prosesi
Fosfatlama işlemi, fosfat dönüştürme olarak da adlandırılır. Klasik bir fosfatlama prosedürünün aşağıdaki şekilde uygulandığını söyleyebiliriz.
• Malzeme yüzeyinin temizlenmesi
• Durulama işlemi
• Yüzeyin aktivasyonunun yapılması
• Fosfatlama
• Durulama işlemi
• Kullanıcının isteğine bağlı olarak nötralize edici durulamanın yapılması
• Kurutma işlemi
Fosfatlama İşleminin Kullanım Alanları Nedir?
Fosfatlamanın yaygın bir kullanım alanı vardır. Bu kapsamda işlemin yapıldığı kullanım alanlarını şu şekilde sıralayabiliriz.
• Boya ya da polimer film gibi organik kaplama işlemleri ile birlikte yapılan korozyon koruma işlemlerinde
• Tel çekme, boru çekme gibi soğuk şekillendirme işlemlerinin çok daha kolay şekilde yapılmasında
• Yağ ve mumlarla birlikte yapılan korozyon koruma işleminde
• Sonraki işleme ihtiyaç duyulmayan korozyon korumasında
• Sürtünme önleyici özelliklerin iyileştirilme işleminin yanı sıra sürtünme katsayısının azaltılması işleminde
• Organik kaplama ve boyama işleminde güçlü şekilde yapışmanın sağlanması için fosfatlama tercih edilir.
Fosfatlama Türleri Nelerdir?
Günümüzün sanayi alanlarında kullanılan metal malzemenin çeşitlenmesi ile birlikte fosfatlama türleri de çeşitlenmiştir. Genel olarak sektör faaliyetlerine göre farklılaşan 3 çeşit fosfatlama türü vardır. Söz konusu işlem, demir fosfat, çinko fosfat ve mangan fosfat işlemlerini kapsar. Demir fosfat kaplama, malzemenin daha yüksek basınç ve sıcaklığa dayanımını artırırken mangan fosfat kaplama, en yüksek korozyon direnci sağlayan bir uygulamadır.
Demir Fosfat Nedir?
Demir fosfatlama işleminde metallerin oksidasyona karşı arzu edilen yüzey koruma elde edilir. Bunun yanında boya aderans (tutunma) ve korozyon direnci sağlar. Yapılan işlem demir fosfat ile en yüksek oranda korozyon direnci sağlanır. Maliyetinin düşük olması sebebiyle iç mekân ekipmanlarında yaygın olarak tercih edilir. Genel olarak yüzeyde aşınma ve korozyona maruz kalma ihtimali düşük olan parçaların fosfatlama işlemlerinde tercih edilir. Çözelti rengi, hafif tortu içinde soluk mavi ile gri renk arasıdır.
Mangan Fosfat Nedir?
Mangan fosfat uygulaması da diğer yağlayıcılar ve boyalar için bir astar görevi görür. Yapılan işlem, fosfatlama türleri içinde en emici olandır. Genel olarak paslanmaya karşı koruyucu için kullanılan mum ve yağlar için bir taşıyıcı görevi görür. Metalin metalle temas etmesi istenmeyen durumlarda tercih edilir. Aşınmaya karşı en dayanıklı olan uygulama mangan fosfat kaplamadır. Fakat çinko fosfat uygulamasına nazaran korozyon dayanımı daha düşüktür. Kaplama üzerinde herhangi bir soyulma ya da pullanma görülmeden aşınmayı önler. Bu özelliği de yapılan uygulamanın otomotiv sektöründe popüler olmasını sağlar. Çözeltinin rengi koyu gri ile siyah arası bir tondadır.
Çinko Fosfat Nedir?
Çinko fosfatlama, demir içeren metallerin korozyona karşı dayanımının artırılmasında tercih edilir. Otomotiv endüstrisinde yaygın olan uygulama, daha çok zorlu hava şartlarına karşı metallerin dayanımını boyanın yüzeye daha iyi tutunmasını sağlamak için yapılır. Diğer fosfatlama işlemlerinde de olduğu gibi bu işlemde de malzemenin kayganlığı artar. Boya, yağ ve mum gibi maddeler için taşıyıcı görevi görür. Çinko fosfat kaplama çözeltisi koyu gri tondadır.
Siz de fosfatlama işlemi için ayrıntılı bilgi almak ve söz konusu işlem için uygun kimyasalları temin etmek için web sitemizde bulunan irtibat numaralarından bize ulaşabilirsiniz.